İnsanlar hangi hayvanları beslemeli?, hayvanlara nasıl davranmalı?, hangi hayvanlardan nasıl yararlanmalı?
Köpek Beslemek
1)-İbn Ömer, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellemin, av köpeği veya koyun köpeği (çoban köpeği) dışındaki (tarla, bağ, bahçe ve sürüleri bekleyen çoban köpekleri gibi, köpeklerin dışında) köpeklerin öldürülmesini emretmiştir demiş, kendisine, ‘Ebû Hüreyre, ekini bekleyen köpeğin de bunlar dışında olduğunu söylüyor?’ dediği hatırlatılınca da, ‘Ebû Hüreyre’nin de ekini var’ karşılığını vermiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, 1,1571)
2)- Câbir b. Abdullah, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, köpeklerin öldürülmesini emretti. (Biz de köpekleri öldürdük) hatta çölden gelen bir kadının köpeğini bile öldürmüştük. Daha sonra köpeklerin öldürülmesini yasakladı ve, ‘Hâlis (düz) siyah olanını, iki noktalı olanını öldürünüz. Çünkü o, şeytandır’ buyurdu demiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, 1,1572)
3)- Abdullah b. Mugaffel şöyle demiştir: ‘Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, köpeklerin öldürülmesini emretti. Daha sonra, ‘Halkın (bütün) köpeklerle bir sıkıntıları yok’ buyurdu ve daha sonra av köpeği ile çoban köpeğine izin verdi’ demiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, I,1573)
4)- Ebû Hüreyre’den yapılan rivayete göre, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem: ‘Kim, ne av, ne sürü ne de tarla için olmayan bir köpeği yanında tutarsa, her gün amelinden iki kırat eksilir’ buyurmuştur. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, 1,1575)
“Av veya çoban köpeği dışında her kim köpek edinirse her gün o kimsenin ecir ve sevabından iki kırat eksilir.” (Buhârî, Hars 3, Bedü’l-halk 17, Zebâih 6; Müslim, Müsâkât 50-54, 57, 61. Ayrıca bk. Tirmizî, Sayd 17; Nesâî, Sayd 12, 13, 14; İbni Mâce, Sayd 2)
NOT: Burada evlerde, evlerin içinde beslenen süs köpekleri kastedilmektedir. Bilindiği gibi tüm köpeklerin derileri doğal olarak bakteri üretmekte, salyasında, etinde ve derisinde trişin denilen Kurt ve Tenia diye Tıpça, adlandırılan bağırsak parazitlerini barındırmakta olup, bu parazitler evlerde insanlar ve özellikle çocuklar için tehlike oluşturmaktadır. Mikroskop ve bakterinin bilinmediği, teknolojinin henüz gelişmediği bir dönemde, Yüce Peygamber’e bunlar, Allah tarafından O’na bildirilmiştir. Bundan dolayı Peygamber’imiz sallallâhu aleyhi ve sellem, evlerin içinde köpek beslenmesine hep karşı çıkmıştır. Bu çok zeki ve aslında sevimli hayvanlardan günümüzde kaçakçılık ve aramalarda emniyet hizmetlerinde yararlanılmaktadır.
Hz. Peygamber’in “S.A.V Saldırgan köpek öldürülür” hadisine dayanan İslam hukukçularının görüş birliğiyle saldırgan köpeklerin öldürülmesi caizdir. Hz. Peygamber zamanında bir defa Medine-i Münevvere’de genel bir emir verilerek çoban köpeği, av köpeği gibi sahipli olanlar müstesna köpeklerin tamamı itlaf edilmiştir. Bu genel emirden sonra Peygamberimiz köpeklerin bir canlı türü olarak tamamen yok edilmelerini istemediğini, ama çoban köpeği veya av köpeği gibi insan için faydalı olan ve zarar vermeyen cinslerin edinilmesinde sakınca olmadığını bildirmiştir. Ancak köpeklerin eve sokulmaması gerektiğini “O eve (iyilik) melekleri girmez” hadisiyle beyan etmiştir. Bu sebeple eskiden beri İslam alimleri bilfiil zarar veren veya zarar verme ihtimali bulunan köpeklerin öldürülmesini caiz görmüş, hatta kamu sağlığı ve güvenliği söz konusu olduğunda vacip görmüşlerdir. İslam hukuku açısından meselenin hükmü kısaca budur. İnsan sağlığı ve çevre açısından köpek nüfusunun bu kadar artmasının zararlarını akıl sahibi her insan müşahede edebilir. Bu sebeple dünyada Hindistan gibi yılda 20000 kuduz vakası görülen ve insan sağlığına önem vermeyen bir iki ülke dışında sokakta başıboş köpek olmasına izin verilmemektedir. İslam dininin ve selim aklın gösterdiği yol birdir. Bu konuda kısırlaştırma ve barınak yapma 20 yıldır çare olmadıysa bundan sonra olması da mümkün değildir. Bütün ülkelerde, insan sağlığına bir tehlike oluşturması durumunda nasıl tavuk, inek, koyun gibi hayvanların binlercesi hiç düşünülmeden itlaf ediliyorsa köpekler için de aynı şey söz konusudur. Küçücük yavrularımızı parçalayarak öldüren başıboş köpeklere “merhamet” etmekten söz edilemez. Bu tam aksine zulümdür ve insanların, çocukların vahşice katledilmesine göz yummaktır. Her şey yerli yerinde yapılmalıdır. İsteyen şartlarını yerine getirmek suretiyle istediği köpeği sahiplenebilir, ona bakabilir ve diğer insanlara zarar vermediği sürece ona merhametle davranılır. Ama çocuklarımız ve bütün insanlarımız için hayati tehlike arz eden başıboş köpek sorununun bu şekilde devam etmesine izin verilemez ve bu kesinlikle Allah katında da halk, kullar nezdinde de büyük vebal ve sorumluluk doğurur. Allah her şeyi en iyi şekilde bilen ve görendir. Evet başı boş saldırgan köpeğin öldürülmesi vaciptir. İslamın görüşü budur.
İnsanlar geçim derdinde iken belediyelerin insanlardan topladıkları vergilerinden sokakta olumsuz şartlarda en fazla 4-6 yıl yaşayacak köpekleri beslemeleri bakım ameliyat ilaç aşı vs masraflar açıkça israftır, israf ise kesin biçimde haramdır.
5) Av Köpeği İle Avlanma – Adiy b. Hâtim, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi ve selleme, ‘Ey Allah’ın resulü! Eğitilmiş köpekleri ava salıyorum, bana av yakalıyorlar, bunlara Besmele çekiyorum?’ dedim. ‘Eğitilmiş köpeğini besmele çekerek saldığında yakaladığını ye’ buyurdu. Kendisine, ‘Eğer köpekler avı öldürürlerse?’ dedim. Efendimiz, ‘Eğitilmiş köpeklerine başka köpekler karışmadığı sürece öldürürlerse öldürsünler. Sakıncası yoktur’ buyurdu. ‘Ok ile de avlanıyorum, onunla da avı vuruyorum?’ dedim. Resûlullah, ‘Oku attığında avı delip geçerse, avı ye. Ancak geniş tarafı vurmuş ise onu yeme’ buyurdu. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1929)
6)- Ebû Sa’lebe’den yapılan rivayete göre, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem, ‘Okunu attın, avı bulamadın ancak daha sonra buldun, eğer kokmamış ise onu ye’ buyurmuştur. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1931) Diğer bir rivayette de, ‘Üç gün sonra bulsan da ye. Ancak kokuşmuş ise bırak’ şeklinde ayrıntı vardır.
7)- Seleme b. Ekva’dan yapılan rivayete göre, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem, Hayber Gazvesi dönüşünde kaynayan tencereleri gördü ve ‘Bu ateşler de neyin nesi?’ diye sordu. ‘Evcil eşek eti’ denilince ‘Tencereleri dökünüz, kırınız veya yıkayınız’ buyurdu. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1802) NOT: Çünkü dinimizde dört ayaklı hayvanların sadece geviş getirenleri yenilmekte, bu da Kur’ân da işaret edilmiş bulunmaktadır. Ayrıca tek tırnaklı hayvanları ve geviş getirmeyen hayvanları yemek yasaktır…
NOT: Çünkü dinimizde dört ayaklı hayvanların sadece geviş getirenleri yenilmekte, bu da Kur’ân da işaret edilmiş bulunmaktadır. Ayrıca tek tırnaklı hayvanları ve geviş getirmeyen hayvanları yemek yasaktır…
8) -Ebû Hüreyre’den yapılan rivayete göre, Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem: ‘Yırtıcı hayvanlardan azı dişli olanların yenilmesi haramdır’
9)- Ebû Sa’lebe, ‘Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, evcil eşek etini yemeyi yasakladı’ demiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1936) – Abdullah b. Ebû Evfâ şöyle demiştir: ‘Hayber Gazvesi gecelerinde açlığa tutulduk ve evcil eşekler bulduk ve onları hemen kestik. Tencereler kaynadığında Resûlullah’ın habercisi, ‘Tencereleri dökün ve eşek etlerinden bir şey yemeyiniz’ diye seslendi. Bunun üzerine oradakilerin bir kısmı, ‘Resûlullah, bunu, ganimetteki beşte birlik hisse ayrılmadığından dolayı yasaklamıştır’, diğer bir kısmı da, ‘Hayır kesin şekilde yasakladı’ dediler. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1937)
10)- Câbir b. Abdullah’ın bildirdiğine göre, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem: Hayber Gazvesi’nde evcil eşek etlerini yasaklamış, at etlerine müsaade etmiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1941)
11) – Esmâ bint Ebû Bekir, ‘Resûlullah sallallâhu aleyhi sellem döneminde at kesip etini yemiştik’ demiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 1942) Aslında at eti yemek haram değildir. Ancak İmam Mâlik, İmamı Azâm Ebû Hanîfe ve Evzâî, mekruh olduğu görüşündedirler. Delilleri ise Ebû Dâvûd’un rivayet ettiği at etinin yasaklandığını bildiren hadistir. (‘Et’ime’, 26). Ancak bu hadisin sıhhat bakımından kuvvetli olmaması, sıhhati kuvvetli olan hadislerde at etinin helâl olduğunun bildirilmesi, Ebû Dâvûd hadisi ile amel edilmesine engel teşkil etmiştir. Bu sebele at etinin kesin haram olması şüphe götüreceğinden yukarıdaki âlimler at etine haram demeyip mekruh demişlerdir. Ancak Nahl sûresinin 5. âyetinde, havanların insanlar için yaratıldığı, bunlardan yararlanıldığı, bir kısmının ise yenildiği belirtildikten sonra, ‘At, katır ve eşekleri binmemiz ve süslenmemiz için yarattı…’ buyurulmakla at, katır ve eşeklerden söz ederken, bunların yenilmelerine işaret edilmemiş, yük taşımacılığında kullanılacağı bildirilmiştir. Bu sebeple at etinin yenilmesi tartışmalı kalmıştır.
12)-İbn Abbas, ‘Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, yüzüne damga vurulmuş bir eşek gördü ve bunu iyi karşılamadı. Allah’a yemin olsun ki ben, yüzün en uzak yerinden başka yere damga vurmam’ demiştir. Kendisi, eşeğin kalçalarına damga vurulmasını emretmiştir. Böylece hayvanların kalçalarına damga vuranların ilki olmuştur. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2118)
13)- Hz. Âişe, ‘Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, sırtı iki beyaz çizgili olan yılanın öldürülmesini emretti. Çünkü bu cinsler, gözü köreltir (dokunur), hâmile kadına zarar verir’ demiştir. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2232)
14)- İbn Ömer, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellemi köpeklerin öldürülmesini emrederken işittim. Şöyle buyuruyordu: ‘Yılanları ve köpekleri öldürünüz. Özellikle sırtı iki beyaz çizgili ve kısa kuyruklu olanını öldürünüz. Zira bu iki kısım gözü köreltir (dokunur), hâmile kadına çocuğunu düşürtür.’ (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2233)
15)- Abdullah b. Mes’ûd şöyle demiştir: Hz. Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem ile birlikte (Mina’da) bir mağarada iken ‘Mürselât sûresi’ inmişti. Biz, kendisinin ağzından bu sûreyi sıcağı sıcağına alıyorduk. Derken karşımıza bir yılan çıktı. Hz. Peygamber, ‘Bunu öldürün!’ buyurdu. Hemen üzerine atıldık, ama yılan kaçıp gitti. Bunun üzerine Resûlullah, ‘Allah, sizi onun şerrinden koruduğu gibi onu da sizin şerrinizden korudu’ buyurdu. (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2234)
16) Hayvanlara İyi Davranmak 20- Ebû Hüreyre’den yapılan rivayete göre, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: ‘Bir karınca, peygamberlerden birisini ısırdı, o da emir verip, karıncaların yuvasını yaktırdı. Bunun üzerine Allah Teâlâ: ‘Seni bir karınca ısırdı diye mi, beni teşbih eden ümmetlerden bir ümmeti yaktın!’ buyurdu.’ (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2241) sünnetin bahçesinden yedi yuz hadis
17)- Abdullah b. Ömer’den yapılan rivayete göre, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: ‘Bir kadın, kedi yüzünden azaba uğramıştır. Kediyi ölene kadar hapsetmişti ve bu yüzden cehenneme girdi. Onu hapsettiğinde ne doyurmuş, ne su vermiş, ne de yerin haşerelerinden yemesi için salıvermişti.’ (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2242)
18)-Ebû Hüreyre’den yapılan rivayete göre, Resûlullah sallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: ‘Bir köpek, kuyu başında susuzluktan ölecek hâle gelmiş kıvranırken, İsrailoğulları’dan kötü bir kadın (fahişe) onu gördü ayakkabısını çıkarıp su doldurarak o köpeği suladı, bu yüzden mağfiret olunup bağışlandı.’ (Sahîh-i Müslim Muhtasarı, II, 2245)
Prof. Dr. Mehmet Boynukalın’ın mesajı
Hz. Peygamber’in “Saldırgan köpek öldürülür” hadisine dayanan İslam hukukçularının görüş birliğiyle saldırgan köpeklerin öldürülmesi caizdir. Hz. Peygamber zamanında bir defa Medine-i Münevvere’de genel bir emir verilerek çoban köpeği, av köpeği gibi sahipli olanlar müstesna köpeklerin tamamı itlaf edilmiştir. Bu genel emirden sonra Peygamberimiz köpeklerin bir canlı türü olarak tamamen yok edilmelerini istemediğini, ama çoban köpeği veya av köpeği gibi insan için faydalı olan ve zarar vermeyen cinslerin edinilmesinde sakınca olmadığını bildirmiştir. Ancak köpeklerin eve sokulmaması gerektiğini “O eve (iyilik) melekleri girmez” hadisiyle beyan etmiştir. Bu sebeple eskiden beri İslam alimleri bilfiil zarar veren veya zarar verme ihtimali bulunan köpeklerin öldürülmesini caiz görmüş, hatta kamu sağlığı ve güvenliği söz konusu olduğunda vacip görmüşlerdir. İslam hukuku açısından meselenin hükmü kısaca budur. İnsan sağlığı ve çevre açısından köpek nüfusunun bu kadar artmasının zararlarını akıl sahibi her insan müşahede edebilir. Bu sebeple dünyada Hindistan gibi yılda 20000 kuduz vakası görülen ve insan sağlığına önem vermeyen bir iki ülke dışında sokakta başıboş köpek olmasına izin verilmemektedir. İslam dininin ve selim aklın gösterdiği yol birdir. Bu konuda kısırlaştırma ve barınak yapma 20 yıldır çare olmadıysa bundan sonra olması da mümkün değildir. Bütün ülkelerde, insan sağlığına bir tehlike oluşturması durumunda nasıl tavuk, inek, koyun gibi hayvanların binlercesi hiç düşünülmeden itlaf ediliyorsa köpekler için de aynı şey söz konusudur. Küçücük yavrularımızı parçalayarak öldüren başıboş köpeklere “merhamet” etmekten söz edilemez. Bu tam aksine zulümdür ve insanların, çocukların vahşice katledilmesine göz yummaktır. Her şey yerli yerinde yapılmalıdır. İsteyen şartlarını yerine getirmek suretiyle istediği köpeği sahiplenebilir, ona bakabilir ve diğer insanlara zarar vermediği sürece ona merhametle davranılır. Ama çocuklarımız ve bütün insanlarımız için hayati tehlike arz eden başıboş köpek sorununun bu şekilde devam etmesine izin verilemez ve bu kesinlikle Allah katında da halk, kullar nezdinde de büyük vebal ve sorumluluk doğurur. Allah her şeyi en iyi şekilde bilen ve görendir.
insanın hakları 